1. مورد نفرين نماز قرار گرفتن 

امام عليه السلام مي فرمايد: ان العبد اذا صلي صلاه في وقتها و حافظ عليها ارتفعت بيضاء نقيه ، تقول : حفظتني حفظک الله ، و اذا لم يصلها لوقتها و لم يحافظ عليها ارتفعت سوداء مظلمه ، تقول : ضيعتني ضيعک الله ؛ (1)
به درستي که بنده هرگاه نمازش را در وقت آن به جا آورد و بر وقت نماز مراقبت نمايد ، نمازش سفيد و پاکيزه بالا مي رود و برايش دعا مي کند که : مرا حفظ کردي خداوند حافظ تو باشد و هر گاه در وقتش به جا آورده نشود و از وقت نماز مراقبت نشود ، نمازش سياه و تار بالا مي رود و او را نفرين مي کند که : مرا ضايع ساختي ، خداوند تو را ضايع کند . 

2. دوري از رحمت خداوند 

حضرت مهدي عليه السلام به يکي از مشتاقان ديدارش به نام « زهري » فرمودند : ملعون ملعون من أخر العشاء الي أن تشتبک النجوم ، ملعون ملعون من أخر الغداه الي أن تنقضي النجوم ؛ (2) از رحمت خداوند دور است ، از رحمت خداوند دور است کسي که نماز مغرب را به قدري تأخير بيندازد تا ستاره ها ظاهر شود ، و از رحمت خداوند دور است ، از رحمت خداوند دور است کسي که نماز صبح را چندان تأخير بيندازد تا ستاره ها ناپديد شوند . 

3. سبب تسلط شيطان 

پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم مي فرمايد : لا يزال الشيطان هائبا لابن آدم ، ذاعرا منه ما صلي الصلوات الخمس لوقتهن ، فاذا ضيعهن اجترأ عليه فأدخله في العظائم ؛ (3)
شيطان هميشه از فرزند آدم وحشت دارد و فاصله مي گيرد تا زماني که نمازهاي پنج گانه اش را در وقتش به جا مي آورد ، پس هر گاه آنها را ضايع کرد بر وي جرأت پيدا مي کند و او را به گناهان بزرگ وارد مي سازد . 

4. دوري از شفاعت پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم 

پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم مي فرمايد: لا ينال شفاعتي غدا من أخر الصلاه المفروضه بعد وقتها ؛ (4) 
شفاعت من در قيامت شامل کسي که نمازهاي واجبش را در وقت آن نخواند نمي شود . 

5. قرار گرفتن در جايگاه « ويل » 

پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم مي فرمايد: .... و من ترک [ الصلاه ] أوقاتها يدخل الويل ، و الويل واد في جهنم کما قال الله تعالي في سوره أرأيت « فويل للمصلين - الذين هم عن صلاتهم ساهون » ؛ (5) 
... و هر کس نمازش را [ بدون عذر ] در وقت نخواند ، در « ويل » داخل مي شود و « ويل » دره اي در جهنم است . همان گونه که خداوند متعال در سوره ي « أرايت » فرموده است « پس ويل براي نمازگزاران است ، آنان که از نمازشان غافلند » . 

6. محروم شدن از امکانات بهشت 

عن أبي سلام العبدي قال : دخلت علي أبي عبدالله عليه السلام فقلت : ما تقول في رجل يؤخر صلاه العصر متعمدا؟ قال : « يأتي يوم القيامه موترا أهله و ماله » قلت: - جعلت فداک - و ان کان من أهل الجنه ؟ قال: « و ان کان من أهل الجنه » . قلت : و ما منزله في الجنه؟ قال : « موترا أهله و ماله ، يتضيف اهلها ليس له فيها منزل » ؛ (6) 
شخصي به نام ابوسلام عبدي مي گويد: خدمت امام صادق عليه السلام رسيدم و عرض کردم ، چه مي فرماييد درباره ي کسي که نماز عصرش را عمدا تأخير اندازد؟ حضرت فرمودند : روز قيامت بي کس و تنها ( و فقير ) و بدون ثروت محشور مي گردد . عرض کردم : اگر چه از بهشتيان باشد؟ فرمود: اگر چه از اهل بهشت باشد . پرسيدم : منزل و جايگاهش در بهشت در کجاست؟ فرمود: يکه و تنها ، بي زن و فرزند و مال و منال در بهشت سرگردان است و اهل بهشت به او چيزي مي دهند . 

7. کسي که ادب و آداب نماز را رعايت نمي کند 

حضرت صادق عليه السلام مي فرمايد: و الله ، انه ليأتي علي الرجل خمسون سنه و ما قبل الله منه صلاه و احده ، فأي شيء أشد من هذا. و الله، انکم لتعرفون من جيرانکم و أصحابکم من لو کان يصلي لبعضکم ما قبلها منه ؛ لاستخفافه بها ، ان الله عزوجل لا يقبل الا الحسن ، فکيف يقبل ما يستخف به؟؛ (7)
به خدا قسم هر آينه بر شخصي پنجاه ساله مي گذرد ولي خداوند يک نماز هم از او قبول نکرده است ؛ پس چه چيز از اين سخت تر است . به خدا قسم شما هر آينه از همسايگان و يارانتان اگر اين گونه براي شما نماز بخوانند نمي پذيريد ، زيرا مشاهده مي کنيد که نماز را سبک شمرده است به تحقيق خداوند متعال [ سنتش اين است که ] عمل خوب را قبول نمايد ، پس چگونه عملي که سبک شمرده شده قبول خواهد کرد . (8) 

8. کسي که در نماز حضور قلب ندارد 

حضرت باقر و صادق عليهماالسلام فرموده اند: انما لک من صلاتک ما أقبلت عليه منها ، فان أوهمها کلها أو غفل عن أدائها لفت فضرب بها وجه صاحبها ؛ (9) 
براي تو از نمازت ، فقط آنچه که به آن توجه داري هست. پس اگر نمازگزار همه ي نماز را به وهم و خيال بگذراند يا از انجامش غفلت بورزد، نماز را در هم مي پيچند و به صورتش مي زنند . 

9. کسي که نماز قضا بر عهده اش مي باشد و درصدد به جا آوردن آن نباشد 

مسأله : کسي که نماز قضا دارد ، بايد در خواندن آن کوتاهي نکند ؛ ولي واجب نيست فورا آن را به جا آورد و تا حدي که به مسامحه و سهل انگاري در أداي تکليف و استخفاف و سبک شمردن نرسد مي تواند تأخير بيندازد و اما نسبت به يک يا دو نماز قبل اگر قضا شده باشد بعضي از فقها فرموده اند: احتياط واجب آن است که پيش از نماز همان روز ، آن را قضا کند. (10)

10. کسي که نسبت به نماز اعضاي خانواده و ديگران بي تفاوت است 

1. پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم مي فرمايد: لا يلقي الله سبحانه أحد بذنب أعظم من جهاله أهله و أولاده ؛ (11) 
خداوند سبحان را کسي ملاقات نمي کند به گناهي که بالاتر از جهالت ( ناآگاهي يا آلوده بودن به گناه ) اهل و عيال و اولادش باشد . 
2. عن الحسن بن قارون أنه قال: سألت الرضا عليه السلام أو سئل و أنا أسمع عن الرجل يجبر ولده و هو لا يصلي اليوم و اليومين فقال: « و کم أتي علي الغلام؟ » فقلت: ثماني سنين ، فقال : « سبحان الله! يترک الصلاه ؟ » قال : قلت : يصيبه الوجع ، قال : « يصلي عن نحو ما يقدر » . (12)
شخصي به نام حسن بن قارون مي گويد: نمي دانم من از حضرت رضا عليه السلام سؤال کردم يا کسي پرسيد و من شنيدم که کودکي يک روز يا دو روز نمازش را نخوانده است آيا پدر بايد نسبت به نماز او حساسيت نشان دهد و او را به خواندن نماز وادار نمايد؟ حضرت فرمود: « چند سال دارد؟ » عرض کردم هشت سال. امام عليه السلام با تعجب فرمودند: « سبحان الله ، [ بچه ي هشت ساله ] نماز را ترک مي کند! » راوي با شنيدن اين مطلب از امام عليه السلام پرسيد: حال اگر بچه مريض شد چه بايد کرد؟ حضرت فرمودند: « به هر مقدار که مي تواند نماز را به جا آورد » . 
3. سؤال: اگر فرزند مکلف انسان خواب باشد ، آيا بيدار کردن او براي نماز صبح واجب است ؟ 
جواب : اگر علم به رضايت او دارد ، او را بيدار کند و هم چنين اگر مي داند ادامه ي اين وضع باعث سهل انگاري او در امر نماز مي شود؛ در غير اين دو صورت جايز نيست. (13)
4. سؤال : آيا بيدار کردن مهمان و افراد خانواده براي نماز صبح ، لازم است ؟ 
جواب : در حال خواب ، تکليف ساقط است ، اما اگر بيدار نکردن افراد ، سبک شمردن و بي اعتنايي به نماز تلقي شود ، بايد آنها را بيدار کرد و همين طور اگر خود آنها رضايت داشته باشند .(14) 

پی نوشت:

1.من لا يحضره الفقيه ، ج 1 ، ص 29 ، حديث 627 .
2. تبصره الولي ، ص 164 .
3. علي محمد علي دخيل ، ثواب الاعمال و عقابها ، ص 532 .
4. فلاح السائل ، ص 127 .
5. محمدي ري شهري ، الصلاه في الکتاب و السنه ، ص 38 .
6. علي محمد علي دخيل ، ثواب الاعمال و عقابها ، ص 533 .
7. الفروع من الکافي ، ج 3 ، ص 269 .
8. بحث « ادب و آداب نماز » در بخش « آيا ما از اقامه کنندگان نمازيم؟ » خواهد آمد. 
9. الفروع من الکافي ، ج 3 ، ص 363 .
10. العروه الوثقي ، ج 1 ، في صلاه القضاء ، مسئله 27 و توضيح المسائل مراجع ، مسأله 1372 . 
11. محجه البيضاء ، ج 3 ، ص 73 .
12. وسائل الشيعه ، ج 3 ، ص 13 .
13. استفتائات جديد ، ج 2 ، سؤال 417 .
14. جامع المسائل ، ج 2 ، سؤال 241 .

منبع: کتاب دانستني هاي لازم از نماز